Zarządzanie karmieniem: kluczowy czynnik rentowności

Pasza jest kluczowa dla wzrostu i rentowności produkcji brojlerów. Każda praktyka związana z zarządzaniem paszą determinuje rentowność. W tym artykule przedstawiono najważniejsze praktyki zarządzania paszą, które pozwalają rolnikom oszczędzać pieniądze.

Ogólne zalecenia dotyczące systemów karmienia

• Zapewnij wystarczającą ilość miejsca do karmienia: jest to kluczowe, aby uniknąć zmniejszenia tempa wzrostu i pogorszenia jednorodności
• Optymalizacja dystrybucji paszy: niezbędna do osiągnięcia docelowych wskaźników spożycia paszy
• Utrzymuj karmnik w pobliżu ptaków: Pomaga to zapewnić łatwy dostęp i sprzyja docelowemu spożyciu pokarmu
• Kalibracja wszystkich systemów podawania: zapewnia wystarczającą objętość paszy przy jednoczesnej minimalizacji strat

Systemy karmienia drobiu łańcuchami wymagają skrupulatnego zarządzania, aby zapewnić optymalną wydajność. Niezależnie od tego, czy są zawieszone na wyciągarkach, czy podparte na nogach, systemy te wymagają 2,5 do 4 cm przestrzeni do karmienia na ptaka, przy czym krawędź toru musi być utrzymywana na poziomie grzbietów ptaków, aby uniknąć barier wzrostu. Głębokość podawania paszy musi być ściśle monitorowana, aby zminimalizować straty, a regularne utrzymanie narożników i napięcia łańcucha jest niezbędne między stadami. Podczas przechodzenia na peletki głębokość podawania paszy powinna zostać zmniejszona do 1 cm nad łańcuchem, przy jednolitej prędkości łańcucha 30 m/min dla brojlerów (Fouda i in., 2019). W przypadku wielu obwodów zaleca się instalowanie torów biegnących w przeciwnych kierunkach.

W przypadku karmników miskowych optymalne zarządzanie obejmuje ostrożne podawanie paszy w celu promowania wydajnego wzrostu i ograniczania marnotrawstwa. Zaleca się ogólne zagęszczenie obsady wynoszące od 45 do 65 ptaków na miskę o średnicy 33 cm (około 2 cm na kurczaka), z korektami opartymi na ostatecznym rozmiarze ptaka. W miarę zapewniania kurczakom większej przestrzeni, pobieranie paszy i wzrost stopniowo wzrastają (Purswell i in., 2021). Jeśli pobieranie paszy jest nieoptymalne, zmniejszenie zagęszczenia kurcząt może poprawić dostępność paszy. Karmniki miskowe umożliwiają nieograniczone przemieszczanie się ptaków, zmniejszają rozsypywanie paszy i poprawiają konwersję paszy. Misy powinny być zalewane na początku i najlepiej obsługiwane na timerze interwałowym z regulacją wysokości, aby zapobiec przewróceniu.

Okres początkowy

W okresie początkowym hodowcy muszą pomóc pisklętom przejść z karmienia in ovo do karmienia standardowego. Wymaga to systematycznego podejścia, aby zapewnić udane przejście. Pisklęta muszą nauczyć się prawidłowo karmić w optymalnych warunkach: większe natężenie światła, jedzenie na ziemi lub papierze, równomierny rozkład temperatury i czysta woda. Woda stanowi około 75% przyrostu masy piskląt do 10. dnia życia, przy współczynniku konwersji paszy poniżej 1 w tym okresie. Kluczowe zalecenia obejmują:

 

• Zapewnij wysokiej jakości paszę startową: kluczową dla wspierania wczesnego wzrostu i rozwoju fizjologicznego
• Utrzymywanie odpowiednich warunków środowiskowych: Pomaga w kształtowaniu dobrego apetytu piskląt i pobieraniu pokarmu
• Priorytetem jest wydajność biologiczna, a nie koszt diety: Korzyści płynące z wysokiej jakości paszy startowej przewyższają wyższy koszt
• Podawaj paszę startową przez 10–14 dni: Gwarantuje to, że pisklęta osiągną docelową masę ciała i dobry start, minimalizując podatność na choroby i inne czynniki stresogenne (Saleh i in., 1997)

Zapewnij wielkość cząstek o średnicy 1,5–3,0 mm i długości 1,5–3,0 mm: Lemons i in. (2021) wykazali, że wielkość cząstek kruszonego materiału znacząco wpływała na współczynnik konwersji paszy i przyrost masy ciała u brojlerów. Większe rozmiary kruszonego materiału (od 1760 do 2172 mikrometrów) poprawiały współczynnik konwersji paszy. Brojlery otrzymujące diety o rozmiarach kruszonego materiału 2800 mikrometrów przybierały na wadze około 30 gramów więcej na ptaka w porównaniu do mniejszych rozmiarów.

Okres wzrostu

Okres wzrostu obejmuje przejście z granulatu kruszonego na granulat. Na początku tej fazy spożycie paszy często spada, ponieważ kury przystosowują się do nowej tekstury paszy. Zbiega się to z przyspieszonym wzrostem, co sprawia, że właściwe dostarczanie paszy jest krytyczne. Struktura paszy znacząco wpływa na spożycie paszy. Zalecenia obejmują:

 

• Należy pamiętać o zmianie konsystencji paszy z granulatu/minigranulek na granulat
• Jeśli peletki są za duże, na początek należy podać paszę w postaci okruchów lub mini peletek
• Zapewnij odpowiednią podaż składników odżywczych (szczególnie energii i aminokwasów), aby wspomóc szybki wzrost
• Należy pamiętać, że w tym okresie dzienne wskaźniki wzrostu gwałtownie rosną
• Zapewnij wielkość cząstek o średnicy 1,6–2,4 mm i długości 4,0–5,0 mm (Abdollahi i in., 2018)

Okres końcowy

Ostatnia faza tuczu koncentruje się na wzroście przed ubojem. Formuły pasz muszą spełniać precyzyjne specyfikacje składników odżywczych, w tym energii, przyswajalnych aminokwasów, witamin i minerałów. Składniki paszy, procesy produkcyjne i warunki środowiskowe wpływają na zapotrzebowanie na witaminy i minerały, wymagając dynamicznych strategii suplementacji. Kluczowe punkty:

 

• Diety dla zwierząt końcowych zazwyczaj zawierają mniej białka niż diety dla zwierząt rosnących, ale wymagają odpowiedniej ilości niezbędnych aminokwasów
• Poziom energii ma kluczowe znaczenie dla podtrzymywania szybkiego wzrostu
• Równowaga wapnia i fosforu jest ważna dla rozwoju kości
• Stopniowe przejście z diety grower na dietę finisher zapobiega zaburzeniom trawienia
• Mieszanie paszy przez kilka dni pomaga ptakom się przystosować
• Wycofanie paszy przed ubojem zmniejsza wypełnienie jelit i poprawia jakość tuszy
• Przestrzegaj okresów karencji określonych w przepisach i wymogach przetwarzania

 

Wycofanie paszy

Wycofanie paszy obejmuje wstrzymanie podawania paszy brojlerom na cztery do pięciu godzin przed transportem i ubojem w celu opróżnienia przewodu pokarmowego i zminimalizowania zanieczyszczenia tuszy. Maksymalny czas głodowania wynosi 12 godzin (Zuidhof i in., 2004). Długotrwałe wycofanie może zakłócić pracę przewodu pokarmowego podczas przetwarzania, powodując straty z powodu zanieczyszczenia.

Oczyszczanie jelit podczas odstawienia paszy przed ubojem zależy od czasu trwania odstawienia, warunków środowiskowych i poziomu stresu. Długotrwałe odstawienie może zwiększyć kolonizację bakteryjną, uszkodzić jelita i spowodować znaczną utratę wagi. Badane są suplementy odżywcze, takie jak maltodekstryna ze związkami przeciwdrobnoustrojowymi, w celu zmniejszenia obciążenia bakteryjnego i zanieczyszczenia tuszy, przy jednoczesnym zminimalizowaniu utraty wagi i stresu, chociaż skuteczność zależy od odpowiedniego spożycia w oparciu o smakowitość i formę (Machado i in., 2019).

 

Odżywianie w czasie stresu cieplnego

W miesiącach letnich stres cieplny zagraża okresowi tuczu. Zarządzanie paszą odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu rentowności, gdy temperatury przekraczają strefę komfortu. Zalecenia obejmują:

 

• Utrzymuj prawidłowo zbilansowany poziom składników odżywczych
• Stosuj składniki paszowe o wyższej strawności
• Zapewnij optymalną formę paszy (peletki dobrej jakości o średnicy 3,0–4,0 mm i długości 3,0–5,0 mm) (Abdollahi i in., 2018)
• Zwiększ energię pochodzącą z paszy pochodzącej z tłuszczów/olejów zamiast węglowodanów
• Zapewnij wystarczającą ilość chłodnej wody (około 15°C/59°F)
• Upewnij się, że woda nie zawiera więcej niż dopuszczalnych poziomów minerałów i materii organicznej
• Stosuj witaminy (A, C, D, E i niacynę) i elektrolity (sód, potas i chlorek) w paszy lub wodzie
• Suplement z wodorowęglanem sodu lub węglanem potasu (Onagbesan i in., 2023)

Konkretne programy żywieniowe

Chociaż standardem jest żywienie ad libitum i fazowe żywienie szczepami starter, grower i finisher, w szczególnych sytuacjach może być konieczne zastosowanie alternatywnych metod.

 

Dieta przedstartowa

Dieta prestarter to specjalistyczna karma przeznaczona na pierwszy tydzień życia brojlerów, dostarczająca łatwostrawnych składników i wysoką zawartość białka, co wspomaga szybki, wczesny rozwój.

 

Korzyści:

• Zmniejszona początkowa śmiertelność: Minimalizuje liczbę zgonów piskląt w krytycznym pierwszym tygodniu (Mahdavi i in., 2017)
• Większa jednolitość stada: zapewnia bardziej spójny rozwój (Franco-Rosselló i in., 2022)
• Lepsze wyniki wczesnego wzrostu: Wysoka zawartość składników odżywczych sprzyja szybszemu i zdrowszemu wczesnemu wzrostowi (Franco-Rosselló i in., 2022)

 

Ograniczenia:

• Wyższy koszt: Diety prestarterowe są zazwyczaj droższe od standardowych diet startowych
• Brak długoterminowego wpływu: Wczesne zyski w zakresie wydajności niekoniecznie poprawiają wydajność udziału w rynku (Birk i in., 2016)

 

Sekwencyjne/oddzielne karmienie

Sekwencyjne lub oddzielne karmienie polega na naprzemiennym podawaniu różnych diet w ciągu dnia (Bouvarel i in., 2008), np. na przeplataniu pełnoziarnistej pszenicy paszą bogatą w białko.

 

Korzyści:

• Zmniejszona śmiertelność w warunkach stresu cieplnego: zmniejsza śmiertelność w przypadku ostrych warunków cieplnych, zwłaszcza w okresie tuczu (Syafwan i in., 2011)
• Poprawa zdrowia i aktywności nóg: Zmniejszenie wyniku chodu i zwiększenie aktywności u młodych brojlerów (Bizeray i in., 2002)
• Potencjał kontroli metabolicznej: Może skutecznie monitorować i wpływać na metabolizm brojlerów poprzez szybkie zmiany w przypadku zmiany stężenia białka w diecie (Yaman i in., 2000)
• Potencjał wykorzystania pszenicy pełnoziarnistej: umożliwia efektywne wykorzystanie pszenicy pełnoziarnistej w połączeniu z uzupełniającymi paszami bogatymi w białko

 

Ograniczenia:

• Wyzwania związane z optymalnym czasem: Określenie idealnego czasu trwania każdego odstępu między karmieniami jest trudne
• Praktyczne zastosowanie: Złożone praktyki zarządzania ograniczają powszechną adopcję

 

Karmienie pełnoziarnistą pszenicą

Karmienie drobiu pełnym ziarnem wykorzystuje trzy główne metody: Free Choice (oddzielne karmniki dla ziarna i innej paszy), Mixed Feeding (łączenie ziarna z inną paszą) i Sequential Feeding (podawanie ziarna i innej paszy w różnym czasie). Opcje składu paszy obejmują koncentraty białkowe, diety równoważące bez węglowodanów lub diety kompletne. Mieszane karmienie dzieli się na Pre-Pelleting (mieszanie przed peletowaniem) i Post-Pelleting (dodawanie po). Wszystkie metody z wyjątkiem pre-peletingu pozwalają na częściową kontrolę proporcji pełnego ziarna i koncentratu białkowego (Singh i in., 2014).

Ważne punkty dotyczące stosowania mąki pełnoziarnistej:

 

• Pełne ziarna należy wprowadzić wcześnie, aby były właściwie akceptowane
• Wysoki poziom inkluzji (powyżej 300 g/kg) może negatywnie wpływać na wzrost, wydajność i jakość tuszy

[Rysunek 1 Metody podawania pełnoziarnistej pszenicy (Singh i in., 2014).]

 

Korzyści:

• Niższe koszty paszy: potencjalna redukcja kosztów
• Utrzymana wydajność ptaków: Utrzymuje wydajność, jeśli jest prawidłowo wdrożona
• Poprawiony rozwój żołądka: wspomaga lepsze funkcjonowanie układu trawiennego
• Zwiększona efektywność wykorzystania paszy: Większe żołądki mogą poprawić efektywność wykorzystania paszy (Amerah i Ravindran, 2014)

 

Ograniczenia:

• Sprzeczne wyniki: Opublikowane dane wykazują niespójne efekty (Singh i in., 2014)
• Potrzeba równomiernego mieszania: Nierównomierne mieszanie może powodować zaburzenia równowagi składników odżywczych i wpływać na równomierność stada
• Niepewność dotycząca rozcieńczenia składników odżywczych: Pytania dotyczące kompensacji rozcieńczenia białka, aminokwasów, witamin i minerałów
• Możliwość zmian w stosunku energii do białka: Może mieć negatywny wpływ na wydajność

 

Ograniczenie podawania

Ograniczenie paszy przeciwdziała negatywnym skutkom karmienia ad libitum u szybko rosnących brojlerów, ograniczając zaburzenia metaboliczne i kostne będące wynikiem nadmiernego spożycia paszy.

 

Korzyści:

• Poprawa efektywności żywienia: Ptaki, którym wcześniej ograniczono dostęp, mogą wykazywać się lepszą wydajnością, jeśli zapewni się im swobodny dostęp (Ewa i in., 2006)
• Przyspieszony wzrost: ptaki objęte ograniczeniami mogą rosnąć szybciej w porównaniu do ptaków w tym samym wieku, którym nie są ograniczone
• Produkcja ekonomiczna: Potencjał bardziej opłacalnej produkcji poprzez wzrost kompensacyjny (Ewa i in., 2006)
• Obniżona zawartość tłuszczu: Zarówno ilościowe, jak i jakościowe metody ograniczania mogą obniżyć zawartość tłuszczu w tuszy, zwłaszcza tłuszczu brzusznego (Santoso, 2001)
• Niższy współczynnik śmiertelności: Niektóre badania sugerują, że ograniczenie karmienia może zmniejszyć śmiertelność (Fontana i in., 1992)

 

Ograniczenia:

• Sukces kompensacyjnego wzrostu różni się w zależności od płci, obciążenia, czasu, czasu trwania i rodzaju ograniczenia (Leeson i Zubair, 1997)
• Starsze badania nad wzrostem kompensacyjnym mogą nie mieć zastosowania do dzisiejszych szybko rosnących ptaków (Vander Klein i in., 2017)

Wniosek

Skuteczne zarządzanie paszą ma kluczowe znaczenie dla rentownej produkcji brojlerów. Wymaga to wieloaspektowego podejścia uwzględniającego specyficzne dla danego etapu potrzeby żywieniowe, uniwersalne zasady żywienia i strategiczne wdrażanie specjalistycznych programów. Optymalizacja spożycia paszy, minimalizacja odpadów i maksymalizacja zapotrzebowania na wzrost, zwrócenie uwagi na stałą przestrzeń do karmienia, właściwą dystrybucję i precyzyjną kalibrację podajnika, a także jakość i dostępność wody — szczególnie w fazie początkowej i okresach stresu cieplnego.

Chociaż specjalistyczne programy żywieniowe, takie jak diety przedstartowe, żywienie sekwencyjne i ograniczenia paszowe, oferują ukierunkowane korzyści, ich praktyczne zastosowanie musi zapewniać równowagę między wydajnością, dobrostanem zwierząt i precyzyjnymi specyfikacjami składników odżywczych, aby zagwarantować optymalną wydajność i rentowność.

Odniesienia

Abdollahi, M. R., Zaefarian, F., & Ravindran, V. (2018). Feed intake response of broilers: Impact of feed processing. Animal Feed Science and Technology, 237, 154-165.
Amerah, A. M., & Ravindran, V. (2014). Effect of Whole Wheat Feeding on Gut Function and Nutrient Utilization in Poultry. In Wheat and rice in disease prevention and health (pp. 35-40). Academic Press.
Birk, A. R., Johnson, C. A., & Firman, J. D. (2016). Effects of high fat broiler pre-starter rations on performance and cost. Int. J. Poult. Sci, 15, 467-474.
Bizeray, D., Leterrier, C., Constantin, P., Picard, M., & Faure, J. M. (2002). Sequential feeding can increase activity and improve gait score in meat-type chickens. Poultry Science, 81(12), 1798-1806.
Bouvarel, I., Chagneau, A. M., Lescoat, P., Tesseraud, S., & Leterrier, C. (2008). Forty-eight-hour cycle sequential feeding with diets varying in protein and energy contents: adaptation in broilers at different ages. Poultry science, 87(1), 196–203. https://doi.org/10.3382/ps.2007-00205
Ewa, V. U., Nwakpu, P. E., & Otuma, M. (2006). Effect of feed restriction on growth performance and economy of production of broiler chicks. Animal Research International, 3(3), 513-515.
Fontana, E. A., Weaver Jr, W. D., Watkins, B. A., & Denbow, D. M. (1992). Effect of early feed restriction on growth, feed conversion, and mortality in broiler chickens. Poultry science, 71(8), 1296-1305.
FOUDA, T., DERBALA, A., HELAL, A., & MORSY, A. (2019). IMPROVING PERFORMANCE OF FLAT-LINK CHAIN FEEDER IN POULTRY HOUSES. Scientific Papers Series Management, Economic Engineering in Agriculture & Rural Development, 19(3).
Franco-Rosselló, R., Navarro-Villa, A., Polo, J., Solà-Oriol, D., & García-Ruiz, A. I. (2022). Improving broiler performance at market age regardless of stocking density by using a pre-starter diet. Journal of Applied Poultry Research, 31(1), 100232.
Leeson, S., & Zubair, A. K. (1997). Nutrition of the broiler chicken around the period of compensatory growth. Poultry science, 76(7), 992–999. https://doi.org/10.1093/ps/76.7.992
Lemons, M. E., Brown, A. T., McDaniel, C. D., Moritz, J. S., & Wamsley, K. G. S. (2021). Starter and carryover effects of feeding varied feed form (FF) and feed quality (FQ) from 0–18 d on performance and processing for two broiler strains. Journal of Applied Poultry Research, 30(4), 100206.
Machado, C. A., Fernandes, E. A., Carvalho, L. S. S., Litz, F. H., Gotardo, L. R. M., & Braga, P. F. S. (2017). Performance of Chicks Submitted to Fasting Post-Hatching and with Maltodextrine Supplementing to Diet as Hydrating and Energetic Additive. Revista Brasileira de Ciência Avícola, 19(spe), 09-14.
Mahdavi, R., Karlovich, O. A., & Ficinin, V. I. (2017). Effects of supplying time of prestarter on subsequent broiler performance, carcass yield and intestinal morphometry. Russian Agricultural Sciences, 43(4), 326-331.
Onagbesan, O. M., Uyanga, V. A., Oso, O., Tona, K., & Oke, O. E. (2023). Alleviating heat stress effects in poultry: updates on methods and mechanisms of actions. Frontiers in Veterinary Science, 10, 1255520.
Özkan, S., Plavnik, I., & Yahav, S. (2006). Effects of early feed restriction on performance and ascites development in broiler chickens subsequently raised at low ambient temperature. Journal of Applied Poultry Research, 15(1), 9-19.
Purswell, J. L., Olanrewaju, H. A., & Zhao, Y. (2021). Effect of feeder space on live performance and processing yields of broiler chickens reared to 56 days of age. Journal of Applied Poultry Research, 30(3), 100175.
Saleh, E. A., Watkins, S. E., & Waldroup, P. W. (1997). Changing time of feeding starter, grower, and finisher diets for broilers 2. birds grown to 2.2 kg. Journal of Applied Poultry Research, 6(1), 64-73.
Santoso, U. (2001). Effects of early feed restriction on growth, fat accumulation and meat composition in unsexed broiler chickens. Asian-Australasian Journal of Animal Sciences, 14(11), 1585-1591.
Singh, Y., Amerah, A. M., & Ravindran, V. (2014). Whole grain feeding: Methodologies and effects on performance, digestive tract development and nutrient utilisation of poultry. Animal Feed Science and Technology, 190, 1-18.
Syafwan, S., Kwakkel, R. P., & Verstegen, M. W. A. (2011). Heat stress and feeding strategies in meat-type chickens. World’s Poultry Science Journal, 67(4), 653-674.
Van der Klein, S. A. S., Silva, F. A., Kwakkel, R. P., & Zuidhof, M. J. (2017). The effect of quantitative feed restriction on allometric growth in broilers. Poultry Science, 96(1), 118-126.
Yaman, M. A., Kita, K., & Okumura, J. (2000). Different responses of protein synthesis to refeeding in various muscles of fasted chicks. British poultry science, 41(2), 224-228.
Zuidhof, M. J., McGovern, R. H., Schneider, B. L., Feddes, J. J. R., Robinson, F. E., & Korver, D. R. (2004). Effects of feed withdrawal time on the incidence of fecal spillage and contamination of broiler carcasses at processing. Journal of applied poultry research, 13(2), 171-177.